Obecnie w Polsce poprzez cesarskie cięcie rozwiązywanych jest około 40% ciąż i liczba ta sukcesywnie wzrasta. Nawet prawidłowo zagojona blizna pooporacyjna wymaga ukierunkowanych działań, mających na celu przywrócenie jej prawidłowej ruchomości względem tkanek niżej położonych dla uniknięcia powstania zrostów.
Do podstawowych typów blizn zaliczamy :
- blizna prawidłowa – jasna, cienka i płaska
- blizna nieprawidłowa – czerwona, wypukła, powodująca świąd, bolesność, uczucie ciągnięcia
- blizna przerostowa – czerwona, wypukła, może być twarda, powodująca świąd
- bliznowiec – duża, wypukła, bolesna, wykracza poza obszar rany
Gojenie się rany po operacji możemy podzielić na trzy zasadnicze etapy :
- faza zapalenia trwająca od 2 – 5 dni od operacji
- faza rozrostu trwająca od około 6 – 8 tygodni po operacji
- faza modelowania/przebudowy trwająca od około 6 miesięcy do 2 lat po operacji
Należy pamiętać, że estetyczny wygląd blizny po cesarskim cięciu nie jest równoznaczny z brakiem zrostów pooperacyjnych, które stanowią bardzo częste powikłanie i dotyczą od 46% do nawet 100% pacjentek – według różnych doniesień.
Do następstw zrostów blizny po cesarskim cięciu należeć mogą :
- przyrost do tkanek głębiej leżących, tworząc nad nią nawis skóry wraz z tkanką podskórną
- przewlekły ból miednicy mniejszej
- dolegliwości natury jelitowej
- dyspareunia (ból w trakcie współżycia)
- bezpłodność (zrosty mogą być przyczyną problemów z zajściem w ciążę u 15-20% pacjentek
- niespecyficzne dolegliwości przewodu pokarmowego, ukłądu moczowego, rozrodczego.
Postępowanie z blizną obejmuje działania fizjoterapeutyczne z podziałem na zabiegi fizykalne i terapię manualną.
W fazie I nie wykonuje się bezpośredniej pracy z blizną. Można jednak z powodzeniem wykonywać drenaż limfatyczny okolic sąsiadujących z blizną. W fazie rozrostu (II) wdraża się techniki rozluźniania mięśniowo- powięziowego brzucha, ćwiczenia oddechowe, praca na przeponach ciała. Na tym etapie ważna jest również autoterapia polegająca na wyuczeniu pacjentki odpowiednich chwytów, które ma za zadanie powtarzać w domu. Terapię uzupełnia się również o kinesiotaping. W fazie III stosowane są dodatkowo techniki bezpośredniej pracy na bliźnie tak aby uzyskać ruchomość blizny względem tkanek sąsiadujących.
W odpowiedzi na liczne badania naukowe wskazujące potrzebę pracy z blizną, mnogość metod i środków fizjoterapeutycznych wychodzi na przeciwko pacjentek po cesarskim cięciu.