Fibromialgia uznana jest przez Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne za chorobę reumatyczną. Jak podają źródła, choroba rozpoznawana jest u 2–4% populacji, głównie u ludzi rasy białej, częściej pojawia się wśród kobiet w przedziale wiekowym od 30 do 50 roku życia.
Co ciekawe, choroba rozpoznawana jest głównie w krajach uprzemysłowionych, z badań wynika, że największa zachorowalność występuje w Stanach Zjednoczonych i liczba chorych cały czas rośnie.
Jej najbardziej charakterystyczną cechą jest niezapalny, uogólniony i długo trwający ból mięśniowo-stawowy. Pacjenci często zgłaszają, że „wszystko od dłuższego czasu ich boli”, a dodatkowo pojawiają się charakterystyczne bolesności w typowych punktach zwanych „tender points”.
Schorzeniu towarzyszą zazwyczaj liczne zaburzenia wegetatywne i funkcjonalne, dlatego diagnostyka choroby jest utrudniona, gdyż wiąże się to z różnicowaniem z innymi, podobnie objawiającymi się jednostkami chorobowymi.
Poza wyżej wymienionymi objawami często spotyka się:
- zaburzenia snu
- przewlekłe zmęczenie
- obniżenie nastroju
- bóle i zawroty głowy
- obniżoną tolerancję na wysiłek fizyczny
- sztywność poranną
- zespół jelita drażliwego
- duszności
- uczucie niemiarowej pracy serca i wiele innych.
Tak liczne objawy w połączeniu z brakiem nieprawidłowości w wynikach badań dodatkowych niestety powodują, że rozpoznanie tej jednostki jest bardzo trudne.
Co za tym idzie?
Pacjenci zanim usłyszą prawidłową diagnozę i zostanie wprowadzone kompleksowe leczenie, często odwiedzają różnych specjalistów i wykonują szereg badań dodatkowych. Brak pomocy i trudność w diagnostyce nasila ich frustrację i problem psychiczny.
Leczenie chorych na fibromialgię powinno być prowadzone kompleksowo ze względu na tak szeroką gamę objawów. Diagnostyką i planem leczenia powinien się zajmować zespół specjalistów z udziałem reumatologa, neurologa, psychologa i fizjoterapeuty. Każdy z nich ma tutaj istotny udział.
Kompleksowe leczenie powinno obejmować:
- wprowadzenie odpowiedniej farmakoterapii
- edukację pacjenta na temat schorzenia – wyjaśnienie natury dolegliwości i przedstawienie perspektyw terapii
- poprawę, jakości i długości snu
- naukę radzenia sobie ze stresem – wprowadzenie różnych form treningu relaksacyjnego
- zadbanie o prawidłowe odżywianie i codzienną umiarkowaną aktywność fizyczną, bardzo ważne jest unikanie aktywności fizycznej nasilającej objawy
- fizjoterapię, z uwzględnieniem doboru metod i ćwiczeń indywidualnie dla każdego pacjenta
- techniki terapeutyczne wyrównujące napięcie mięśniowe
- fizykoterapię o działaniu przeciwbólowym i rozluźniającym
- ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej i dostosowanej indywidualnie intensywności
- ćwiczenia ogólnorozwojowe, poprawiające mobilność
- ćwiczenia oddechowe
| Kryteria (L/P — po lewej lub/i prawej stronie) | Rozpoznanie (pkt) |
|---|---|
|
1. Indeks bólu (WPI) (0–19 pkt)
2. Wskaźnik nasilenia objawów (SSS) (0–12 pkt.)
|
WPI ≥ 7 i SSS ≥ 5 lub WPI 3-6 i SSS ≥ 9 + Obecność objawów ≥ 3 miesięcy + Brak innego wytłumaczenia występowania bólu |